Anasayfa
Şehirler
İstanbul
İstanbul
Ankara
Ankara
Antalya
Antalya
İzmir
İzmir
Adana
Adana
Gaziantep
Gaziantep
Kayseri
Kayseri
Konya
Konya
TÜM ŞEHİRLER
Üniversiteler
Akdeniz Üniversitesi
İstanbul Üniversitesi
Anadolu Üniversitesi
Boğaziçi Üniversitesi
Ankara Üniversitesi
Marmara Üniversitesi
Hacettepe Üniversitesi
Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Sabancı Üniversitesi
Koç Üniversitesi
YURT HABERLERİ
YÖK ve ÖSYM HABERLERİ
MEZUN HABERLER
İstinye Üniversitesi
YENİ YÜZYIL ÜNİVERSİTESİ
Ahmet Yesevi Üniversitesi
İstanbul Kent Üniversitesi
TÜM ÜNİVERSİTELER
Haberler
Köşe Yazıları
Şehirler
Üniversiteler
Tüm Haberler
Yeniden Eskiye
Eskiden Yeniye
Hakkımızda
Universite Tv
Kitabevi
Yurtlar
İletişim

Üniversitelinin Kaleminden | Richard Linklater, Slacker Filmi Üzerine Bir Deneme

Üniversitelinin Kaleminden | Richard Linklater, Slacker Filmi Üzerine Bir Deneme

Yazar: İstanbul Üniversitesi - Doç. Dr. Berceste Gülçin ÖZDEMİR

Amerikan bağımsız sinema tarihçesindeki en önemli filmlerinden biri Slacker (1990) bana göre. Kesintisiz çevrinme hareketiyle, çizgisel olmayan anlatı evreniyle izleyiciye muazzam bir bağımsız film izleme şansı veren Slacker 1990’ların anılarını da hatırlatma görevi üstleniyor.

Karakterler, birbiriyle girdikleriyle iletişimlerle olay örgüsünü ilerletiyorlar. Her bir karakter farklı bir  olay örgüsüne bağlanılmasını sağlarken karakterlerin birbirinden bağımsız oluşu durumu da filmin stilindeki çarpıcılığa işaret veriyor. Sıradan insanların (Agamben’in söylemiyle) sıradan hayatlarına gündelik yaşantının deneyimi içinde bu filmle birlikte konuk oluyoruz. Aslında konuk olurken New York’un psikocoğrafyasına da hakim olmaya başlıyoruz. Her karakter bir flaneur sanki, şehri gezen, işsiz, güçsüz, yürüyerek düşünen bazen de düşünmekten bile muzdarip, bağımsız ama kendine bağımsız karakterler… Onların girdikleri diyaloglarla bağlantılı başka bir karakterin hayatına giriyoruz ve bir karakterin gündelik yaşamından kısa bir kesite tanıklık ediyoruz. Bu esnada filmin müzikleri karakterlerle kurulan bağı güçlendirip, filmin içine seyirciyi hınzırca sokmanın deneyimi yaşatmakta. Slacker deyince kulaklarım Matthew Cang’in Skintight’ını bana mırıldanıyor ve Slacker evreninin içinde gezinmeye başlıyorum. 1990’ların rock grupları, alt-kültür mekanları ve çeşitli müziklerin ve müzik türlerinin yarattığı o ‘’kendine has, rocknroll’’ evren, Slacker ile tekrar anımsanarak ve gülümsenerek hatırlanıyor.

Linklater, öznel kamera hareketini sık kullanımıyla izleyicinin karakterle özdeşleşme  meselesinde önemli bir stil belirliyor kendi sinematografisinde. Bazen bir hırsızın bazen bir katilin bazen hayata dair inancını yitirmiş bir gencin bazen de ruh hastası bir karakterin yaşamından kısa kesitlerle kamera hayatın içine giriyor. Kameranın kesintisiz devinimi ile hayatın akışının içinde kendimizi buluyoruz. Gündelik hayat pratiğinde çok uzun geçen zamanların film seyri içindeki kısa ‘’an’’larına tanıklık ediyoruz. Gündelik yaşam ritmindeki hızlı akış veya bazen akmayan akışın ritmini anlama çabasına girişiyoruz. Her birimizin hayattan aldığı zevk ile zamana verdiğimiz değer ya da değersizlikle bir anda ilişkileniyoruz. New York’un her sokağı, Amerikan kapitalizminin izini somut olarak gösteriyor diğer yandan. Yönetmenin metafor kullanmak yerine direkt göndermelerde bulunduğu politik söylemleriyle karşılaşıyoruz. Karakterler arasında geçen diyaloglarda dünyayı aslında bir avuç insanın yönettiğinden tutun da paranın değerini belirleyenlerin belli bir zümreye ait olduğu gerçeği, kapitalist sistem içinde ezilen ve sömürülen alt sınıfların talihsiz hayatları ve tabii ki sunulan alt-kültüre dair göstergeler…. Her şey apaçık ifşa ediliyor. Bazen bir film afişiyle bazen bir karakterin izlediği filmden bir sahneyle bazen de bir karakterin giydiği tişörtte yer alan film karesinden yönetmenin zihinsel evrenine ortak olup nelerden etkilendiği hakkında da fikir sahibi olabiliyoruz. Etnografik belgesellerin öneminden, kameranın bir organ gibi yönetmenle kurduğu yakın bağdan izleyici olarak memnun oluyoruz. Gerçeklikler ve gerçeğin ardındaki hakikate erişiyoruz. Ve gerçeklikle hakikat arasındaki o ince çizgide salınan kavramlar, olgular, şeyler zihnimizin bildiklerini sorgulamamıza olanak veriyor.

Elinde kamerasıyla kameraya konuşan karakteri çeken başka bir karakteri gördüğümüzde yönetmenin özdüşünümselliği filmin içinde eritmesinin keyfine varıyoruz. Meta-sinema gerçekliğinin aslında deneyimlere ait hakikatleri nasıl gösterdiğini tekrar anlamlandırıyoruz. Filmin kapanışında süper 8mm’lerle birbirini çeken karakterler eşliğinde grenli görüntülerle imajların saf doğasına ulaşıyoruz. Belki de Deleuzeyen bir zihinsel evrenin gerçekliğini göstermek istiyor yönetmen bize…

Diyaloglardan diyaloglara geçerken henüz kafamızda düşündüğümüz diyalog  çemberinin sorgulanan sualleri bitmeden başka bir konunun sorunsallarıyla boğuşuyoruz. Acaba tembellik hakkını (La farge’a referansla) içselleştirmeli miyiz? Tembellik hakkımız mı? Varolan sistem (Amerika’nın içinde var ettiği sisteme dair) bizi köleleştiriyor mu? Gerçek olan nedir hayatımızda? Sıradan insanların sıradan hayatları mı daha yaşanılır kılıyor hayatı ve daha fazla soruyla filmsel zamanın içinde kayboluyoruz. Ama şunu bir sinefil olarak hissediyorum ki Linklater  tüm samimiyetiyle filmi yapmış. Hatta filmi yapmaktan ziyade filmin içinde sorguladığı tüm soruları tekrar mizansenlerle birlikte sorgulamaya tabi tutmuş. Bağımsızlığın bağımsızlığını ortaya çıkarma çabası da değil bu, Linklater, Slacker ile saf film üretiminin nasıl gerçekleşmesi üzerine kafa patlatmış. Amerika’nın safi emperyalizmi içinden sıradan insanların sıradan yaşantılarıyla kendine özgü film stiliyle izleyiciye bir şey sunmaya çalışmış ve başarmış da.

Slacker, tüm zamanların en samimi filmlerinden biri, tekniğindeki çağdaş anlatı sineması uylaşımlarını kullanması bir yana içeriğinde var ettiği söylemler ve göndermeler çok şey bağırıyor, söylemiyor, bağırıyor…

 

Kaynak: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetesi

köşe yazısı
    Tweet
    Paylaş
EDİTÖR SEÇİMİ HABERLER
Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı, Hasar Tespit Çalışmalarına Destek Veriyor

Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı, Hasar Tespit Çalışmalarına Destek Veriyor

Mide Ülseri Vakalarında Artış Görülebilir

Mide Ülseri Vakalarında Artış Görülebilir

Marmara Üniversitesi’nde ‘Temel Afet Bilinci’ Konulu Eğitim Gerçekleştirildi

Marmara Üniversitesi’nde ‘Temel Afet Bilinci’ Konulu Eğitim Gerçekleştirildi

Brezilya Uluslararası Üniversiteler Birliği İstanbul Üniversitesi'ni Ziyaret Etti

Brezilya Uluslararası Üniversiteler Birliği İstanbul Üniversitesi'ni Ziyaret Etti

Deprem Bölgesinden Dönen Sağlık Ekibimiz Ve Hasar Tespit Ekibimiz Senatomuza Konuk Oldu

Deprem Bölgesinden Dönen Sağlık Ekibimiz Ve Hasar Tespit Ekibimiz Senatomuza Konuk Oldu

SCÜ’lü Akademisyenin Projesi TÜBİTAK Tarafından Desteklenecek

SCÜ’lü Akademisyenin Projesi TÜBİTAK Tarafından Desteklenecek

HakkİMİzda

2018 yılında, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından, yayın lisansı verilen Üniversite TV, teknik hazırlıklarını tamamlamış olup yayın hayatına başlayacaktır. Üniversite TV, TÜRKSAT üzerinden hem Türkiye’ye hem de Avrupa’ya yayın yapan batı paketinde yer almaktadır. devamını oku..

Menü

  • Şehİrler
  • Ünİversİteler
  • Tüm Haberler
  • Yenİden Eskİye
  • Köşe Yazıları
  • Arşİv
  • Hakkımızda
  • İletİişİm

Abone Olun

Haftalık bültenimize abone olun

© ÜniversiteHaber. Tüm Hakları Saklıdır.